15 De volmolen van Johan Evertsz. Cloppenburch op de Grift te Apeldoorn
Geschiedenis van de molen
De Deventer stadsdrukker Johan Evertsz. Cloppenburch is in 1602 eigenaar geworden van de eerste Apeldoornse papiermolen op de Grift (ter plaatse van de voormalige koperpletterij de Vlijt).
Op 16 mei 1603 krijgt Cloppenburch van gedeputeerden van Veluwe vergunning om een volmolen op de Grift te leggen tegenover zijn papiermolen.
Hij doet dit op verzoek van de "semptlicke Wullenwevers” (gezamenlijke wolwevers) en andere geërfden en inwoners van Apeldoorn!
Er was dus in het begin der 17e eeuw hier ter plaatse sprake van wolindustrie.
In 1603 ontstaat een geschil tussen de bovengenoemde Johan Evertsz. Cloppenburch, Hans Lasthuys en Derck Holterman contra Bemdt Wolbers en Henrick Wilhemssen.
De vier Iaatstgenoemden zijn "wullewevers tot Apeldoorn”.
Het blijkt dat de pachter van de Apeldoornse korenmolen, de Monnikhuizer korenmolen bij de Brinklaan, samen met Henrick Wilhemssen en Berndt Wolbers, een volmolen laat timmeren naast zijn molen.
Deze "nye volmeulen” zal echter strekken tot "Achterdeel” (= nadeel, schade) van Cloppenburch en de zijnen, die hierover een klacht indienen bij gedeputeerden van Veluwen.
De uitspraak van gedeputeerden luidt, dat de pachter van de korenmolen, evenals de beide wolwevers Henrick en Berndt, moeten afzien van "vordere timmerungh und gebruick van haeren aengevangenen ongeoorloffden volmeulen” (27 oktober 1603).
Hoe het verder met deze volmolen is gegaan en of men hem inderdaad heeft afgebroken, valt niet met volkomen zekerheid op te maken.
Johan Evertsz. Cloppenburch overlijdt reeds in 1605 en over de volmolen bij de Vlijt is verder niets meer bekend.
Geografische positie en bereikbaarheid
De coordinaten van de locatie zijn N 52.223682 O 5.969127
Op de kaart van Hardonk is de molen met nr. 12 aangegeven.
Gedeelte van een verpondingskaart uit 1811 met een gedeelte van de loop van de Grift te Apeldoorn en de vroegere olie- en volmolen. De oliemolen heeft waarschijnlijk in de buurt van het huidige pand Marialust gestaan.
Bouwgeschiedenis (evt. tijd en reden voor afbraak)
In 1603 wordt de volmolen gebouwd.
In 1605 overlijdt de eigenaar en de molen wordt verder niet meer genoemd.
Voor meer informatie zie paragraaf 80 De kopermolen op de Grift te Apeldoorn